U xơ/cơ tuyến tử cung - Liệu pháp HIFU

Giới thiệu

U xơ tử cung

Tỷ lệ mắc u xơ tử cung là khác nhau tùy theo chủng tộc, ước tính có 60% phụ nữ châu Á trên 40 tuổi mắc u xơ tử cung. Đây là loại u tử cung lành tính thường gặp nhất ở phụ nữ, có thể được chẩn đoán bằng siêu âm. Nếu là u xơ không có triệu chứng thì không cần phải điều trị, nhưng phải thường xuyên siêu âm theo dõi.

Do kích thước tử cung chỉ có 7 cm, do đó khi có u xơ lớn khoảng 4-5 cm thì sẽ bắt đầu có những triệu chứng rõ ràng, chủ yếu bao gồm 3 loại triệu chứng chính:

  1. Liên quan đến xuất huyết: Ra máu nhiều, ra máu không đều, đau bụng kinh trầm trọng, thiếu máu
  2. Liên quan đến chèn ép: Chèn ép bàng quang ở phía trước, dẫn đến đi tiểu nhiều lần; Chèn ép trực tràng ở phía sau, gây táo bón; Chèn ép các cơ quan khác trong ổ bụng, gây sưng tấy, đau tức
  3. Vô sinh: Nếu u xơ tử cung làm biến dạng buồng nội mạc tử cung, thì có thể sẽ ảnh hưởng đến quá trình làm tổ của phôi và dẫn đến vô sinh.

Việc điều trị u xơ tử cung sẽ tính đến các yếu tố như vị trí và kích thước của khối u xơ, cũng như các triệu chứng và nhu cầu sinh đẻ của người bệnh, v.v. Phẫu thuật là phương pháp điều trị tiêu chuẩn cho u xơ tử cung. Bất kể phẫu thuật truyền thống hay phẫu thuật nội soi, cũng đều phải dùng dao cắt từ bề mặt thanh mạc của tử cung, đi vào lớp cơ để loại bỏ u xơ, rồi khâu từng lớp của vết thương lại. Các biến chứng của phẫu thuật bao gồm dính những vùng gần vết thương vùng chậu, nếu vết thương ở tử cung không thể lành hoàn toàn thì cũng sẽ làm tăng nguy cơ vỡ tử cung khi mang thai. Nguy cơ xảy ra các biến chứng trên đây phụ thuộc vào phạm vi phẫu thuật cắt bỏ u xơ, tình trạng thể chất của từng cá nhân và mức độ phức tạp trong quá trình phẫu thuật.

 

Bệnh cơ tuyến tử cung (Lạc nội mạc tử cung)

Bệnh cơ tuyến tử cung là một hình thức lạc nội mạc tử cung, khi nội mạc tử cung lạc đến buồng trứng thì được gọi là “u nang” hoặc “nang sôcôla”; nếu nó chạm đến lớp cơ tử cung thì gọi là “Bệnh cơ tuyến tử cung”. Thông thường hàng tháng nội mạc tử cung sẽ bong ra và rồi lại mọc trở lại, hình thành nên chu kỳ kinh nguyệt. Khi đến kỳ kinh nguyệt, nội mạc tử cung sẽ bong ra và chảy máu kinh, nếu máu kinh không chảy ra khỏi cơ thể thì sẽ ứ đọng lại trong buồng trứng. Máu ứ đọng tích tụ lâu ngày cùng với nội mạc tử cung bong ra sẽ tạo thành chất lỏng màu nâu sẫm, bên ngoài có lớp nội mạc tử cung bao phủ, tạo thành màng ngoài của u nang, đây chính là “u nang”.

Mô nội mạc tử cung cũng sẽ đi vào lớp cơ của tử cung, nếu máu chảy ra trong chu kỳ kinh nguyệt đọng lại ở giữa các tế bào nội mạc tử cung, thì sẽ gây ra phản ứng viêm cục bộ, khiến tế bào tăng trưởng quá mức, hình thành ổ bệnh dày và cứng ở nội mạc tử cung, gọi là “bệnh cơ tuyến tử cung”, còn được gọi là “u xơ tử cung hoặc cơ tuyến”, sẽ gây đau bụng kinh và ra máu kinh nguyệt nhiều.

Thông thường, bệnh cơ tuyến tử cung và u nang thường được điều trị bằng thuốc để giảm đau bụng kinh và giảm lượng máu kinh nguyệt, để ngăn chặn nội mạc tử cung đã lạc vào trong buồng trứng hoặc lớp cơ tử cung (tức là nội mạc tử cung “lạc chỗ”) sản sinh ra máu kinh mới, như vậy cơ thể mới có cơ hội từ từ hấp thụ máu kinh cũ. Nhưng nếu điều trị bằng thuốc không có hiệu quả đáng kể, thì phải điều trị bằng phẫu thuật.

Liệu pháp HIFU/Sóng siêu âm hội tụ cường độ cao

Điều trị u xơ, cơ tuyến tử cung không cần phẫu thuật - Tìm hiểu về liệu pháp HIFU

HIFU là gì?

Tên chính thức của “HIFU” là phương pháp điều trị cắt bỏ bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao, sử dụng hiệu ứng nhiệt của sóng siêu âm để hội tụ năng lượng từ bên ngoài cơ thể tập trung vào khối u xơ tử cung hoặc vị trí cơ tuyến trong cơ thể, làm hoại tử đông khối u tử cung. Ưu điểm của liệu pháp HIFU là không làm tổn thương mô tử cung ngoài khối u và các cơ quan khỏe mạnh khác.

HIFU không sử dụng dao mổ như phương pháp điều trị truyền thống, do đó thuật ngữ chính xác là Liệu pháp HIFU, sử dụng sóng siêu âm để hội tụ năng lượng cao vào khối u xơ, phạm vi điều trị an toàn của năng lượng sẽ mở rộng ra bên ngoài từ 1 đến 1,5 cm. Phạm vi điều trị không lớn, không làm tổn thương các mô khác. Quá trình điều trị cũng không cần phải như gây mê toàn thân như trong phẫu thuật nội soi xâm lấn tối thiểu, mà thay vào đó là gây mê tĩnh mạch bằng Propofol (gây mê kiểm soát nồng độ đích (TCI)) - một bước trong quá trình điều trị chính xác.

Mặc dù liệu pháp HIFU không để lại vết thương, nhưng khi điều trị vẫn phải xác định đường đi của sóng siêu âm, tức là không được can thiệp vào đường ruột ở giữa thành bụng và thành tử cung. Nếu điều trị khối u nằm ở thành sau tử cung, thì cũng phải tránh gây tổn thương cho dây thần kinh cột sống. Vì vậy, việc điều trị cần phải được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên môn. Bác sĩ gây mê của ekip điều trị HIFU áp dụng biện pháp “Gây mê tĩnh mạch bằng Propofol”, theo dõi sát sao phản ứng của bệnh nhân trong quá trình điều trị, để đạt được mục tiêu thoải mái và an toàn cho bệnh nhân.

 

HIFU sử dụng năng lượng nhiệt siêu âm để khiến mô khối u bị hoại tử đông

Nếu muốn khối tiêu diệt nhanh chóng u tử cung, thì chỉ có thể phẫu thuật, còn liệu pháp HIFU là thông qua năng lượng siêu âm khiến cho mô khối u bị hoại tử đông rồi cơ thể hấp thụ từ từ. Khối u hoại tử có thể bị cơ thể hấp thụ hoặc cũng có thể teo nhỏ dần, nhờ đó cải thiệu các triệu chứng về chu kỳ kinh nguyệt hoặc triệu chứng chèn ép do u xơ tử cung hoặc cơ tuyến gây ra; một số u xơ nằm sát buồng tử cung có cơ hội tự đào thải ra ngoài sau khi điều trị bằng HIFU, còn các vị trí khác về cơ bản thì sau khi triệt đốt đều phải nhờ cơ thể hấp thụ từ từ và thu nhỏ kích thước. Theo tài liệu lâm sàng và kinh nghiệm được các bác sĩ tổng hợp, thì trung bình kích thước khối u sau nửa năm sẽ giảm khoảng 50%, 3 năm giảm 80%. Về mặt triệu chứng lâm sàng, khi kích thước khối u giảm đi một nửa thì triệu chứng sẽ giảm rất nhiều, dưới tiền đề tránh phẫu thuật hoặc để bảo tồn tử cung, thì liệu pháp HIFU có thể mang lại cho bệnh nhân sự thoải mái đáng kể.

Thực hiện liệu pháp HIFU thường phải nằm viện 3 ngày, chiều ngày thứ nhất nhập viện, ngày thứ hai điều trị, ngày hôm sau xuất viện. Sau khi xuất viện là có thể khôi phục sinh hoạt bình thường. Khuyến nghị người bệnh sau khi điều trị hãy giữ tâm trạng vui vẻ, vận động phù hợp, duy trì thói quen sinh hoạt quy củ và chế độ ăn uống cân bằng, để tăng cường khả năng miễn dịch, đẩy nhanh quá trình chuyển hóa và hấp thụ mô khối u của cơ thể, để đạt được hiệu quả tổng thể lý tưởng nhất, bảo tồn tử cung và duy trì khả năng sinh sản.

 

So sánh các phương pháp điều trị u tử cung lành tính

Phương pháp điều trị

Phẫu thuật truyền thống/Phẫu thuật xâm lấn tối thiểu

HIFU

Nguyên lý điều trị

Phẫu thuật cắt lấy khối u ra

Điều trị nhiệt độ cao bằng sóng siêu âm hội tụ

Thành tử cung

Thành tử cung có vết thương

Bảo tồn đầy đủ thành tử cung

Thành bụng

Có vết thương

Không có vết thương

Gây mê

Cần đặt nội khí quản để gây mê

Không cần đặt nội khí quản, áp dụng gây mê tĩnh mạch bằng Propofol

Dính vùng chậu

Có nguy cơ dính

Không có nguy cơ dính

Đội ngũ nhân viên y tế

Bác sĩ Wei-Chun Chen

Bác sĩ Wei-Chun Chen là một chuyên gia xuất sắc trong chẩn đoán và điều trị ung bướu và ung thư phụ khoa, sở hữu kinh nghiệm lâm sàng sâu rộng. Ông đóng vai trò người lãnh đạo về liệu pháp HIFU tại bệnh viện Chang Gung, đồng thời là bác sĩ phẫu thuật và chuyên gia giảng dạy chuyên nghiệp về liệu pháp HIFU được Hiệp hội Phẫu thuật ít xâm lấn Quốc tế chứng nhận.

Bác sĩ Chen có chuyên môn cao trong nhiều loại phẫu thuật phụ khoa, bao gồm phẫu thuật HIFU u xơ tử cung và bệnh cơ tuyến tử cung không xâm lấn và không để lại sẹo, cũng như đốt vi sóng và phẫu thuật Da Vinci nội soi ổ bụng xâm lấn tối thiểu. Phương pháp phẫu thuật của ông đột phá những hạn chế của phẫu thuật truyền thống, cung cấp cho bệnh nhân những lựa chọn điều trị ít xâm lấn hơn, hiệu quả hơn và an toàn hơn. Ngoài ra, bác sĩ Chen còn rất xuất sắc trong lĩnh vực ung thư phụ khoa, thành thạo phẫu thuật Da Vinci nội soi ổ bụng xâm lấn tối thiểu và hóa trị nhiệt độ cao trong phúc mạc, cung cấp phương pháp điều trị y tế chính xác nhất cho bệnh nhân ung thư.

Bác sĩ Chen luôn nỗ lực cung cấp các kế hoạch điều trị cá nhân hóa, đảm bảo rằng mỗi bệnh nhân đều nhận được sự chăm sóc y tế phù hợp nhất. Nhờ có kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm lâm sàng phong phú, khiến ông trở thành bác sĩ nổi tiếng, mang lại hy vọng và sức khỏe cho bệnh nhân.

Bác sĩ Chen có nhiều kinh nghiệm trong điều trị u xơ tử cung và bệnh cơ tuyến bằng phương pháp cắt bỏ HIFU, có khả năng chẩn đoán chính xác khối u trước khi phẫu thuật, giúp cải thiện một cách hiệu quả các triệu chứng của bệnh nhân, bao gồm các vấn đề như đau bụng kinh, ra máu kinh nhiều, đi tiểu nhiều lần, đầy hơi trong ruột và táo bón, v.v. Ông luôn nỗ lực trong việc cung cấp kế hoạch điều trị cá nhân hóa, mang lại chất lượng chăm sóc y tế tốt nhất cho mỗi bệnh nhân, đảm bảo bệnh nhân cảm thấy thoải mái, an tâm trong quá trình điều trị. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, mà còn giúp họ bảo tồn tử cung, tránh phải phẫu thuật cắt bỏ tử cung khi không thực sự cần thiết.

Bác sĩ Chen cũng rất nổi tiếng trong lĩnh vực điều trị y tế quốc tế, cung cấp dịch vụ tư vấn và điều trị y tế cho nhiều bệnh nhân đến từ khắp nơi trên thế giới. Kiến thức chuyên môn phú đã giúp ông trở thành một bác sĩ nổi tiếng, mang lại hy vọng và sức khỏe cho nhiều phụ nữ hơn nữa.

Chia sẻ ca bệnh

Năm 2019, bệnh nhân người Pháp đã đến Bệnh viện Chang Gung Lâm Khẩu ở Đài Loan để tiến hành phẫu thuật HIFU

Lần này là bệnh nhân đến từ Pháp, vì ngưỡng mộ kỹ thuật y tế của Đài Loan nên đã tìm đến bác sĩ Wei-Chun Chen của Bệnh viện Chang Gung Lâm Khẩu. Kết quả siêu âm phát hiện bệnh nhân bị Bệnh cơ tuyến khổng lồ điển hình kết hợp với u xơ tử cung. Bệnh nhân cho biết, ở Pháp, bác sĩ đôi khi chỉ kê thuốc giảm đau và thuốc cầm máu đơn giản để điều trị triệu chứng mà thôi. Do đó bác sĩ ở đó đã gợi ý cho bệnh nhân phương án phẫu thuật HIFU. Bác sĩ Chen đã thu xếp phẫu thuật HIFU cho bệnh nhân quốc tế đến từ Pháp này. Sau khi chụp cộng hưởng từ đánh giá bệnh nhân có nhiều khối u xơ phức tạp kết hợp với khối u cơ tuyến khổng lồ, bác sĩ Chen đã sử dụng kế hoạch phân vùng và quét đa tầng để phân bố các điểm điều trị. Phương pháp này thường gọi là “kiểu hành tây”. Sau khi phẫu thuật, kết quả chụp cộng hưởng từ cho thấy việc triệt đốt rất thành công. Bác sĩ Chen cho biết, ca này hoàn toàn không tồn tại vấn đề đáng lo ngại nhất khi điều trị các ca bị bệnh cơ tuyến, đó là việc năng lượng bị tràn ra ngoài dẫn đến “hiệu ứng nổ buồng”.

 

Còn đối với vấn đề đa u xơ đã cân nhắc trước khi phẫu thuật, thì sử dụng “hiệu ứng hội tụ” năng lượng của liệu pháp HIFU để sản sinh phản ứng triệt đốt, mỗi lần trị liệu tiến hành trong 1000 giây, tổng cộng điều trị 100 phút, đến ngày hôm sau thì bệnh nhân đã phải ngạc nhiên mà nói “Amazing”, bởi vì việc điều trị hoàn toàn không mang lại cảm giác khó chịu gì. Sau 5 ngày bệnh nhân đã có thể lên máy bay về nước. Đó chính là điều kỳ diệu của liệu pháp HIFU. Lần này liệu pháp HIFU đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ “ngoại giao”. Khoa học kỹ thuật đã mang lại hạnh phúc cho dân chúng, đây là tâm nguyện lớn nhất của bác sĩ Wei-Chun Chen khi đầu tư tâm sức vào liệu pháp HIFU.

 

Bệnh nhân nữ 40 tuổi bị u xơ tử cung dài 16 cm, gây thiếu máu, đi tiểu nhiều lần, chóng mặt! Liệu pháp HIFU giúp cô bảo tồn tử cung và hồi phục sức khỏe

Cô Lâm, 40 tuổi, có một con trai. Bắt đầu từ 3 năm trước, mỗi lần có kinh nguyệt, cô đều bị đau bụng kinh và ra máu rất nhiều, không chỉ gây ra tình trạng thiếu máu kéo dài mà còn ảnh hưởng đến công việc và cuộc sống thường ngày. Mỗi khi sắp đến kỳ kinh là cô Lin lại bắt đầu lo lắng, thậm chí có lúc phải xin nghỉ làm để ở nhà. Cho đến khi tới bệnh viện siêu âm, cô mới phát hiện do có khối u khiến tử cung to lên tới 16 cm (tử cung bình thường có chiều dài khoảng 8 cm), ở thành trước của tử cung có hai khối u xơ, chèn ép vào nội mạc tử cung, thành tử cung cạnh khối u cũng dày lên, được chẩn đoán là u xơ tử cung và cơ tuyến tử cung. Sau khi bàn bạc với bác sĩ, bệnh nhân chọn liệu pháp HIFU, sau đó kết hợp uống thuốc điều hòa nội tiết tố. Nửa năm sau ngừng dùng thuốc và theo dõi bằng chụp cộng hưởng từ, phát hiện trong số hai khối u xơ thì một khối gần như đã biến mất, khối còn lại kích thước đã giảm 75%, diện tích khu vực cơ tuyến đã giảm 85%, các triệu chứng trong kỳ kinh trước đó cũng không còn nữa, hiện tại dự định sinh con thứ 2.

 

Một phụ nữ mãn kinh bảo tồn được tử cung nhờ HIFU

Bệnh nhân này khoảng 50 tuổi, vốn dĩ có u xơ tử cung, nhưng không tích cực điều trị vì nghĩ rằng đến khi mãn kinh thì u xơ có thể sẽ ngừng phát triển. Tuy nhiên, khối u đã không teo nhỏ mà lại còn không ngừng to lên, chèn ép đường tiết niệu dẫn đến tình trạng đi tiểu thường xuyên. Sau đó, cô được đưa đến phòng cấp cứu để điều trị vì không thể đi tiểu được. Bác sĩ khuyến nghị cắt bỏ tử cung, nhưng cô không muốn, do đó đã tìm đến bác sĩ Wei-Chun Chen.

 

Bác sĩ Wei-Chun Chen cho biết, khối u xơ của bệnh nhân này có kích thước khoảng 12 cm, cô không muốn cắt bỏ tử cung, cũng không muốn phẫu thuật nội soi xâm lấn tối thiểu, nên cuối cùng đã lựa chọn liệu pháp HIFU. Nửa năm sau, khối u đã giảm xuống còn 7-8 cm, đã không còn hiện tượng đi tiểu thường xuyên nữa, cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống. Theo thống kê của Bệnh viện Chang Gung Lâm Khẩu, 3 tháng sau khi điều trị bằng HIFU, thể tích u xơ có thể giảm 50%, sau nửa năm có thể giảm 60%, đến năm thứ ba giảm khoảng 80%. Vì liệu pháp này khiến mô khối u hoại tử và bị tiêu diệt, do đó xác suất tái phát là rất thấp.

 

Trước và sau khi điều trị bằng HIFU, đều phải tiến hành xác nhận bằng biện pháp chụp cộng hưởng từ MRI, ngoài ra còn phải thực hiện phẫu thuật mô phỏng định vị trước khi phẫu thuật để đánh giá hiệu quả điều trị. Nếu lưu lượng máu đến u xơ nhiều, khiến hiệu quả triệt đốt kém hoặc mức độ tái phát u xơ tử cung cao, thì không thích hợp sử dụng HIFU. Ngoài ra, nếu lượng mỡ trên xương trụ dày quá 2,5 cm thì sẽ phải sử dụng năng lượng cao hơn, sẽ có vấn đề lo ngại bỏng da, do đó cần điều trị từ từ trong thời gian lâu hơn.

 

Ngoài việc sử dụng để xử lý u xơ tử cung, HIFU còn có thể áp dụng cho bệnh cơ tuyến tử cung (tăng sản nội mạc tử cung), với tỷ lệ phổ biến khoảng 15%. Do nội mạc tử cung tăng sản không đều, do đó đôi khi sẽ ảnh hưởng đến việc làm tổ của trứng đã được thụ tinh; Một phụ nữ 37 tuổi bị tăng sản nội mạc tử cung dày tới 5 cm, đã thử nhiều phương pháp điều trị nhưng vẫn không thể mang thai.

 

Sau đó bác sĩ Wei-Chun Chen đã sử dụng phương pháp HIFU để điều trị bệnh cơ tuyến tử cung cho bệnh nhân, vì cơ tuyến không có màng ngoài như u xơ, nên việc kiểm soát năng lượng phải cẩn trọng hơn, để tránh năng lượng đi vào buồng tử cung. Hiệu quả cắt đốt cơ tuyến có thể đạt 80%-90%, sau khi điều trị, bệnh nhân này đã mang thai thành công và sinh con, đối với bệnh nhân mà nói thì đúng là “nhất cử lưỡng tiện”.

 

U xơ tử cung “12 cm” khiến cô bị thiếu máu, đi tiểu thường xuyên và chóng mặt! Liệu pháp HIFU giúp cô gái 30 tuổi giữ được tử cung

Tiểu Lợi 32 tuổi, là người phụ nữ của công việc, cách đây 4 năm phát hiện có u xơ tử cung, nhưng vì bận công việc nên đã không đi khám. Một lần đúng kỳ kinh nguyệt, cô bị băng huyết ngất xỉu tại văn phòng và được đưa đến bệnh viện. U xơ tử cung của Tiểu Lợi thực ra đã được điều trị sớm, nhưng khi phát hiện lại thì khối u đã tới 12 cm như quả bóng chày, chiếm diện tích lớn trong buồng tử cung, gây xuất huyết trầm trọng do tử cung co bóp kém, đồng thời kinh nguyệt ra nhiều trong thời gian dài, ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Tuy nhiên vì muốn bảo tồn tử cung nên cô đã lựa chọn liệu pháp HIFU. Bác sĩ Wei-Chun Chen thuộc Bộ phận Phụ sản - Bệnh viện tưởng niệm Chang Gung Lâm Khẩu sau khi cân nhắc bệnh nhân còn trẻ tuổi và chưa có con, nên cuối cùng đã áp dụng biện pháp điều trị HIFU. Ba tháng sau ca phẫu thuật, u xơ tử cung đã thu nhỏ khoảng 80%, đạt hiệu quả trị bệnh và bảo tồn tử cung cho bệnh nhân.

 

U xơ tử cung 10,8 cm lan tỏa như chòm sao, ra máu kinh nhiều, tất cả đã được giải quyết nhờ liệu pháp HIFU

Nữ nhân viên văn phòng Tiểu Lượng (bí danh) 32 tuổi, cơ địa dễ tái phát u xơ tử cung, dù đã phẫu thuật hai lần nhưng vẫn không thể loại bỏ tận gốc khối u, u xơ vẫn tái phát sau phẫu thuật; lượng máu kinh khá nhiều, mỗi kỳ kinh nguyệt đều phải dùng gấp đôi lượng băng vệ sinh so với phụ nữ khỏe mạnh. Sau khi kiểm tra xác nhận là u xơ lành tính, một số bác sĩ khuyến nghị Tiểu Lượng cắt bỏ tử cung, nhưng cô hy vọng có thể bảo tồn tử cung, do đó đã đi thăm khám ở nhiều nơi. Cuối cùng, Tiểu Lượng đã tìm đến bác sĩ Wei-Chun Chen, bác sĩ điều trị ung bướu phụ khoa tại Bộ phận Phụ sản - Bệnh viện Chang Gung Lâm Khẩu (xem ảnh). Qua chụp cộng hưởng từ, bác sĩ Chen phát hiện có nhiều khối u xơ nhỏ bao phủ toàn bộ tử cung của Tiểu Lượng, mỗi khối u xơ nhỏ dường như lại là một bộ phận hình thành nên một khối u xơ lớn, kích thước tổng thể 10,8 cm, thuộc diện đa u xơ phức tạp. Sau khi thảo luận với Tiểu Lượng, bác sĩ đã quyết định sử dụng kỹ thuật đốt nhiệt HIFU để triệt đốt riêng từng khối u cả lớn và nhỏ.

Bác sĩ Wei-Chun Chen cho biết, đặc điểm của liệu pháp HIFU không chỉ có thể cắt bỏ khối u xơ một cách chuẩn xác, mà còn thông qua sự khuếch tán nhiệt để có tác dụng lên toàn bộ các khối u xơ trong khu vực, được gọi là “triệt đốt cả cụm” u xơ. Bác sĩ Wei-Chun Chen đã sử dụng phương pháp triệt đốt cả cụm để thực hiện ca phẫu thuật cho Tiểu Lượng. Sau phẫu thuật, cô đã tìm lại được cuộc sống khỏe mạnh, không còn bất kỳ sự khó chịu nào.

 

Hễ đi ra ngoài một lúc là mót tiểu, nữ bác sĩ 40 tuổi được khám phát hiện tử cung dày đặc u xơ như quả na

Cô Vương 40 tuổi, bị u xơ tử cung lan tỏa, bề mặt trong của tử cung có rất nhiều các khối u từ 3-5 cm chứa dịch, u xơ tử cung dày đặc khiến thể tích tử cung to ra, dùng tay sờ vào bụng là có thể cảm nhận rõ ràng sự tồn tại của u xơ tử cung.

Wei-Chun Chen, bác sĩ điều trị tại Bộ phận Phụ sản - Bệnh viện tưởng niệm Chang Gung Lâm Khẩu cho biết, vào thời điểm đó, u xơ tử cung lan tỏa chèn ép dẫn đến tình trạng đi tiểu nhiều lần, đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của cô Vương. Khi đến thăm khám, cô Vương đã cho biết, bất kể là khi đi leo núi hay đi du lịch, đều phải thường xuyên đi vệ sinh, “cứ đi du lịch thì việc đầu tiên là phải tìm xem nhà vệ sinh ở đâu”. Điều này cũng khiến cô ngày càng không muốn đi chơi đâu xa.

Do các khối u xơ phân bố dày đặc khắp tử cung, nên nếu chỉ phẫu thuật cắt bỏ khối u xơ thì có thể để lại rất nhiều sẹo. Cân nhắc độ tuổi của cô Vương, bác sĩ Wei-Chun Chen cho rằng nếu không muốn cắt bỏ tử cung, thì cách duy nhất để bảo tồn tử cung là áp dụng liệu pháp HIFU.

Hơn 20 khối u xơ tử cung bị năng lượng sóng siêu âm HIFU chiếu vào, các mô khối u dần dần bị hoại tử đông, một số teo lại và được cơ thể hấp thụ, còn một số khác được đào thải gián đoạn ra ngoài. Sau phẫu thuật, triệu chứng chèn ép bàng quang do u xơ tử cung của cô Vương đã được cải thiện rõ rệt.

 

Điều trị u xơ tử cung và bệnh cơ tuyến tử cung không xâm lấn bằng liệu pháp HIFU

Cô Lâm, 40 tuổi, có một con trai. Bắt đầu từ 3 năm trước, mỗi lần có kinh nguyệt, cô đều bị đau bụng kinh và ra máu rất nhiều, không chỉ gây ra tình trạng thiếu máu kéo dài mà còn ảnh hưởng đến công việc và cuộc sống thường ngày. Mỗi khi sắp đến kỳ kinh là cô Lin lại bắt đầu lo lắng, thậm chí có lúc phải xin nghỉ làm để ở nhà. Cho đến khi tới bệnh viện siêu âm, cô mới phát hiện do có khối u khiến tử cung to lên tới 16 cm (tử cung bình thường có chiều dài khoảng 8 cm), ở thành trước của tử cung có hai khối u xơ, chèn ép vào nội mạc tử cung, thành tử cung cạnh khối u cũng dày lên, được chẩn đoán là u xơ tử cung và cơ tuyến tử cung. Sau khi bàn bạc với bác sĩ Wei-Chun Chen thuộc bộ phận Phụ sản - Bệnh viện tưởng niệm Chang Gung Lâm Khẩu, bệnh nhân chọn liệu pháp HIFU, sau đó kết hợp uống thuốc điều hòa nội tiết tố. Nửa năm sau ngừng dùng thuốc và theo dõi bằng chụp cộng hưởng từ, phát hiện trong số hai khối u xơ thì một khối gần như đã biến mất, khối còn lại kích thước đã giảm 75%, diện tích khu vực cơ tuyến đã giảm 85%, các triệu chứng trong kỳ kinh trước đó cũng không còn nữa, hiện tại dự định sinh con thứ 2.

 

Mát-xa thấy có cục cứng ở bụng cứ tưởng là táo bón, đi khám mới giật mình: U xơ to như quả bưởi chùm

Tiểu Lị (bí danh) 30 tuổi, là nhân viên văn phòng, chưa lập gia đình, có thói quen định kỳ đi mát-xa. Cách đây vài ngày khi nhân viên mát-xa xoa bóp đến bụng cô thì phát hiện một cục cứng. Mới đầu cô tưởng đó là phân tích tụ do táo bón, nên khi đi vệ sinh đã cố gắng rặn, nhưng cục cứng đó rất “cứng đầu”, không hề biến mất. Sau vài lần đi đấm bóp, đến nhân viên mát-xa còn cảm thấy có gì đó không ổn nên đã khuyên Tiểu Lị mau đi khám bệnh. Từ tối đó, Tiểu Lị bắt đầu cảm thấy cục cứng ở khoang bụng có chút đau tức, do đó đã đến cơ sở y tế gần nhà để siêu âm kiểm tra, thì mới phát hiện cục cứng đó chính là u xơ tử cung.

Bác sĩ Wei-Chun Chen đề cập, khi khám ngoại trú mà nói đến u xơ tử cung, không ít người vừa nghe đã nghĩ rằng có khối u trong bụng thì thật đáng sợ. Nhưng trên thực tế, đó là khối u lành tính rất phổ biến ở cơ quan sinh sản nữ, mức độ phổ biến lên tới gần 50%. U xơ thông thường có kích thước từ 3-5 cm, nhưng khối u của Tiểu Lị đã lên tới 13 cm, to gần bằng một quả bưởi chùm. Đối mặt với khối u xơ lớn như vậy, có bác sĩ thì đề xuất phẫu thuật cắt bỏ khối u, nhưng Tiểu Lị còn chưa kết hôn và cũng lo ngại phẫu thuật sẽ ảnh hưởng đến việc sinh nở sau này, cô sợ rằng mai sau nhất định phải sinh mổ.

Liệu pháp HIFU hội tụ năng lượng từ bên ngoài cơ thể để triệt đốt u xơ, không gây tổn hại đến các cơ quan khác

Được bạn bè giới thiệu, Tiểu Lị biết đến phẫu thuật HIFU, cô tới Khoa Phụ sản của Bệnh viện Chang Gung Lâm Khẩu để nhờ bác sĩ Wei-Chun Chen giúp đỡ. Sau đánh giá, bác sĩ Wei-Chun Chen quyết định thực hiện phẫu thuật HIFU không xâm lấn, sử dụng sóng siêu âm chiếu qua da bụng để triệt đốt khối u xơ lớn 13 cm.

Sau phẫu thuật tiến hành tái khám theo dõi 6 tháng thấy u xơ tử cung của Tiểu Lị đã giảm 80% kích thước, bụng xẹp đi rất nhiều, tình trạng táo bón dài ngày cũng được cải thiện. Tiểu Lị rất hài lòng với tình hình sau phẫu thuật, cô cũng rất biết ơn người nhân viên mát-xa đã đưa ra lời khuyên kịp thời, và cảm ơn bác sĩ đã phẫu thuật chữa trị cho cô.

 

Người phụ nữ 47 tuổi mang thai tự nhiên nhưng bị u xơ tử cung, nhờ có HIFU đã thuận lơi sinh con đủ tháng ngay trước Ngày của Mẹ

“Bác sĩ Chen ơi! Tôi 47 tuổi, và tôi đã có thai!” Vào tháng 10 năm ngoái, bác sĩ Wei-Chun Chen của Khoa Phụ sản Bệnh viện Chang Gung Lâm Khẩu đã nhận được cuộc gọi cầu cứu của bệnh nhân tên Tiểu Lâm. Tiểu Lâm ở Đài Bắc, cách đây 2 năm do bị đa u xơ tử cung gây chảy máu bất thường và chèn ép bàng quang nên đã đi khám điều trị, bác sĩ Wei-Chun Chen thực hiện phẫu thuật HIFU triệt đốt nhiều khối u xơ, loại bỏ các triệu chứng khó chịu. Sau khi điều chỉnh thói quen sinh hoạt quy củ, định kỳ tái khám theo dõi, thì tháng 10 năm ngoái cô đã có thai tự nhiên.

Tiểu Lâm rất lo lắng vì bản thân đã nhiều tuổi và lại bị u xơ tử cung, sợ sẽ ảnh hưởng đến việc sinh con. Cân nhắc nhu cầu của bệnh nhân, bác sĩ Wei-Chun Chen đã giới thiệu bệnh nhân sang bên bác sĩ SW Steven Shaw, chủ nhiệm Khoa Phụ sản tại Bệnh viện Chang Gung Đài Bắc, chuyên về thai nhi và thai kỳ nguy cơ cao. Nhờ quá trình điều trị tận tâm của bác sĩ SW Steven Shaw và đội ngũ y bác sĩ của bệnh viện Chang Gung Đài Bắc, Tiểu Lâm đã sinh con gái vào ngày 6/5/2023, đúng trước Ngày của Mẹ, khiến cả đội ngũ y tế vô cùng phấn khởi.

“Đúng là khá bất ngờ! Thực ra, năm ngoái trước khi biết mình có thai là tôi cũng mới vừa dọn dẹp nhà cửa, vứt bỏ đồ dùng trẻ em của con gái lớn đi. Không ngờ chẳng bao lâu sau thì phát hiện mình có thai, thế là lại phải mua những thứ đồ dùng đó”. Vợ chồng Tiểu Lâm đã chuẩn bị đầy đủ, chào đón đứa con thứ hai với niềm vui và sự mong đợi, đồng thời chia sẻ niềm vui này với bác sĩ Wei-Chun Chen.

Tóm tắt về Phẫu thuật HIFU điều trị u xơ tử cung

Khám ngoại trú Khoa Phụ sản

  1. Bệnh nhân bị u tử cung và bệnh cơ tuyến lành tính có triệu chứng, sợ phẫu thuật hoặc tình trạng thể chất không phù hợp để phẫu thuật.
  2. Căn cứ vào độ tuổi, tình hình sinh sản, triệu chứng, kích thước và số lượng u xơ, tình trạng chảy máu, v.v. của bệnh nhân để khuyến nghị phương pháp điều trị thích hợp.
  3. Bộ phận khám ngoại trú sẽ bố trí khám sinh lý, siêu âm phụ khoa, xét nghiệm máu
  4. Thu xếp chụp MRI vùng chậu.

Chụp MRI

  1. Bệnh viện Chang Gung có đội ngũ y bác sĩ chuyên nghiệp về Ung thư phụ khoa.
  2. Các bác sĩ có kinh nghiệm phong phú, có thể “phân biệt chính xác giữa khối u lành tính và ác tính”
  3. Loại trừ khả năng khối u ác tính, xác định số lượng, vị trí khối u để đánh giá sự phù hợp và tỷ lệ thành công của liệu pháp HIFU.

Định vị bằng siêu âm hội tụ HIFU

  1. Chúng tôi sẽ thực hiện mô phỏng định vị khối u để xác nhận vị trí, độ sâu và phạm vi điều trị ổ bệnh của u xơ và cơ tuyến tử cung.
  2. Thông qua định vị bằng siêu âm hội tụ HIFU, để xác nhận rằng trên đường đi của siêu âm năng lượng cao sẽ không can thiệp vào đường ruột.
  3. Sau khi xác nhận sự an toàn cho đường ruột, chúng tôi mới sắp xếp thời gian điều trị bằng liệu pháp HIFU.

Chuẩn bị đường ruột

  1. Mục đích của việc chuẩn bị đường ruột là loại bỏ hết thức ăn và phân bên trong ruột, để đảm bảo an toàn trên đường đi của sóng siêu âm.
  2. Vào ngày định vị bằng HIFU, sẽ phát phiếu hướng dẫn ăn uống trước phẫu thuật.
  3. Trong 3 ngày trước khi phẫu thuật phải ăn thức ăn lỏng, tiêu chuẩn làm sạch đường ruột là không có cặn phân trong chất bài tiết khi thụt tháo.

An thần phẫu thuật

  1. Các bác sĩ gây mê thuộc ekip phẫu thuật HIFU sử dụng phương pháp “An thần tĩnh mạch”.
  2. Theo dõi phản ứng của bệnh nhân trong suốt quá trình điều trị, để đạt mục đích mang lại sự thoải mái và an toàn cho bệnh nhân.
  3. Trong quá trình điều trị, thuốc an thần (gây mê) mức độ vừa sẽ được tiêm qua đường tĩnh mạch.
  4. Giảm bớt căng thẳng và tránh tình trạng cơ thể bất tỉnh trong quá trình điều trị, đạt mục đích điều trị khối u chính xác.

Tái khám theo dõi sau phẫu thuật

  1. Điều trị bằng HIFU nằm viện 3 ngày 2 đêm.
  2. Sau khi xuất viện, mỗi 3 tháng phải quay lại tái khám 1 lần, bộ phận khám ngoại trú sẽ đánh giá tình hình u xơ và cơ tuyến tử cung sau khi phẫu thuật triệt đốt.

Nghỉ ngơi sinh hoạt sau phẫu thuật

  1. Sau khi điều trị, hãy giữ tâm trạng vui vẻ, vận động phù hợp, duy trì thói quen sinh hoạt quy củ và chế độ ăn uống cân bằng.
  2. Tăng cường khả năng miễn dịch, hỗ trợ chuyển hóa hấp thụ mô khối u, để đạt được hiệu quả tổng thể lý tưởng nhất.
  3. Phẫu thuật HIFU bảo tồn tử cung, cũng như duy trì khả năng sinh sản.

Q&A

HIFU là gì?

Tên chính thức của “HIFU” là phương pháp điều trị cắt bỏ bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao, sử dụng hiệu ứng nhiệt của sóng siêu âm để hội tụ năng lượng từ bên ngoài cơ thể tập trung vào khối u xơ tử cung hoặc vị trí cơ tuyến trong cơ thể, làm hoại tử đông khối u tử cung. Ưu điểm của liệu pháp HIFU là không làm tổn thương mô tử cung ngoài khối u và các cơ quan khỏe mạnh khác.

 

Cần chuẩn bị những gì trước khi phẫu thuật HIFU?

Trước hết, bạn cần chuẩn bị tài liệu bệnh sử chi tiết, cho bác sĩ biết về các triệu chứng chính và lý do muốn điều trị bằng HIFU, tiền sử phẫu thuật, tiền sử dùng thuốc, tiền sử mang thai, v.v. Ngoài ra, bạn còn cần cung cấp các thông tin như bạn có dị ứng với loại thuốc nào hay không, và các có mắc căn bệnh nội khoa nào phải dùng thuốc dài hạn hay không.

Không phải tất cả bệnh nhân mắc bệnh về tử cung đều phù hợp áp dụng liệu pháp HIFU. Bác sĩ Wei-Chun Chen cho biết, trước khi bệnh nhân được điều trị bằng liệu pháp HIFU, đều phải qua đánh giá và lấy máu xét nghiệm các chỉ số khối u, đồng thời tiến hành siêu âm và chụp cộng hưởng từ (MRI) để kiểm tra vị trí, kích thước và tính chất của khối u. Sau đó tùy vào tình hình để thu xếp khám nội, kiểm tra nội soi tử cung nhằm xác nhận loại trừ khả năng u ác tính, rồi mới đề xuất phẫu thuật HIFU.

 

Tại sao phải chụp cộng hưởng từ (MRI)?

Chụp MRI có một số lợi ích như sau, thứ nhất là để “phân biệt được khối u lành tính hay ác tính”. MRI có thể thông qua các trọng lượng phân tử khác nhau để đánh giá tình hình u xơ hoặc cơ tuyến, trên thực tế đúng là có rất nhiều ca bệnh chảy máu kinh nguyệt kết hợp u xơ “kháng trị” đã được điều trị ở bệnh viện bên ngoài trong một thời gian dài. Bác sĩ Wei-Chun Chen cho biết, thông qua chụp MRI kiểm tra, các bác sĩ có thể phát hiện chính xác hơn khả năng có khối u ác tính. Thứ hai, chụp MRI có thể cho phép nhìn thấy từng mặt cắt mà siêu âm không thể nhìn thấy, giúp cho phẫu thuật HIFU có thể phân phối năng lượng đầy đủ đến mọi ngóc ngách trong vùng an toàn của u xơ hoặc cơ tuyến. Bởi vì chúng ta đều biết rằng u xơ thường có hình dạng góc cạnh không bằng phẳng chứ không thể nào có hình cầu tròn trịa được, với MRI chúng ta có thể chụp chính xác mọi ngóc ngách của khối u.

 

Quá trình phẫu thuật HIFU có đau không?

Mặc dù dao phẫu thuật HIFU không có vết thương, nhưng quá trình điều trị vẫn cần có sự hỗ trợ của đội ngũ y bác sĩ gây mê chuyên nghiệp. Trong quá trình điều trị sẽ căn cứ vào cảm giác của bệnh nhân để điều chỉnh “tiết tấu” gây mê; các cảm giác đó sẽ là tê, nóng, hoặc co bóp tử cung. Thông qua các cảm giác khác nhau để xác nhận tình trạng mô ở trường trước và trường sau của sóng siêu âm, thông thường là áp dụng phương pháp “Real-time feedback”, tức là “Phương pháp phản hồi tức thời”, chính là nguyên tắc an toàn nhất của Liệu pháp HIFU. Vì vậy, bạn sẽ không thực sự cảm thấy đau, nhưng bạn vẫn có cảm giác.

 

HIFU sử dụng năng lượng nhiệt siêu âm để khiến mô khối u bị hoại tử đông?

Đây cũng là một câu hỏi rất phổ biến. Nếu muốn khối u nhanh chóng biến mất, thì chỉ có thể phẫu thuật, còn liệu pháp HIFU là thông qua năng lượng siêu âm khiến cho mô khối u bị hoại tử đông rồi cơ thể hấp thụ từ từ. Khối u hoại tử có thể bị cơ thể hấp thụ hoặc cũng có thể teo nhỏ dần, nhờ đó cải thiệu các triệu chứng về chu kỳ kinh nguyệt hoặc triệu chứng chèn ép do u xơ tử cung hoặc cơ tuyến gây ra; một số u xơ nằm sát buồng tử cung có cơ hội tự đào thải ra ngoài sau khi điều trị bằng HIFU, còn các vị trí khác về cơ bản thì sau khi triệt đốt đều phải nhờ cơ thể hấp thụ từ từ và thu nhỏ kích thước. Theo tài liệu lâm sàng và kinh nghiệm được các bác sĩ tổng hợp, thì trung bình kích thước khối u sau nửa năm sẽ giảm khoảng 50%, 3 năm giảm 80%. Về mặt triệu chứng lâm sàng, khi kích thước khối u giảm đi một nửa thì triệu chứng sẽ giảm rất nhiều, dưới tiền đề tránh phẫu thuật hoặc để bảo tồn tử cung, thì liệu pháp HIFU có thể mang lại cho bệnh nhân sự thoải mái đáng kể.

 

Cần nghỉ ngơi bao lâu sau phẫu thuật HIFU?

Có người phải đi làm hoặc thậm chí ngồi máy bay ra nước ngoài ngay sau hôm phẫu thuật, bởi vì nó không ảnh hưởng đến thể lực của bệnh nhân. Chúng tôi cũng khuyến khích vận động vừa phải sau khi tiến hành liệu pháp HIFU, điều này có lợi cho hiệu quả của phẫu thuật HIFU!! Tôi thường khuyên bệnh nhân của mình, trong vòng một tháng sau khi điều trị bằng HIFU nên tập thể dục điều độ, tránh vận động quá mức, tất nhiên là cũng tránh nằm mãi trên giường. Tuy nhiên, với những phụ nữ có kế hoạch mang thai, thông thường sau khi phẫu thuật nên nghỉ ngơi từ 3 đến 6 tháng rồi mới mang thai.

 

Sau phẫu thuật HIFU cần theo dõi ra sao?

Sau khi phẫu thuật sẽ thu xếp kiểm tra siêu âm định kỳ trong 3 đến 6 tháng, tùy tình hình để thu xếp theo dõi chụp MRI.

Trước khi thực hiện HIFU điều trị u xơ, cơ tuyến tử cung, tôi có cần chuẩn bị gì không?

Bác sĩ Wei-Chun Chen cho biết, nên duy trì sinh hoạt quy củ, vận động vừa phải, chế độ ăn uống cân bằng và suy nghĩ tích cực, hàng ngày có thể thử nhịn tiểu theo kế hoạch để rèn luyện bàng quang. Ngoài ra, trước khi điều trị chúng tôi cũng sẽ hướng dẫn chế độ ăn uống; vào ngày nhập viện chúng tôi sẽ thực hiện chuẩn bị đường ruột trước phẫu thuật để làm rỗng thức ăn tích tụ trong ruột, nhằm tránh việc phân và khí trong ruột ảnh hưởng đến sóng siêu âm của HIFU. Vì vậy, việc chuẩn bị đường ruột trước khi phẫu thuật HIFU là rất quan trọng, nhằm nâng cao tính an toàn và hiệu quả điều trị của phẫu thuật HIFU.

 

Cần nghỉ ngơi bao lâu sau phẫu thuật HIFU?

Có người phải đi làm hoặc thậm chí ngồi máy bay ra nước ngoài ngay sau hôm phẫu thuật, bởi vì nó không ảnh hưởng đến thể lực của bệnh nhân. Chúng tôi cũng khuyến khích vận động vừa phải sau khi tiến hành liệu pháp HIFU, điều này có lợi cho hiệu quả của phẫu thuật HIFU!! Tôi thường khuyên bệnh nhân của mình, trong vòng một tháng sau khi điều trị bằng HIFU nên tập thể dục điều độ, tránh vận động quá mức, tất nhiên là cũng tránh nằm mãi trên giường. Tuy nhiên, với những phụ nữ có kế hoạch mang thai, thông thường sau khi phẫu thuật nên nghỉ ngơi từ 3 đến 6 tháng rồi mới mang thai.

 

Trước khi thực hiện HIFU điều trị u xơ, cơ tuyến tử cung, tôi có cần chuẩn bị gì không?

Bác sĩ Wei-Chun Chen cho biết, nên duy trì sinh hoạt quy củ, vận động vừa phải, chế độ ăn uống cân bằng và suy nghĩ tích cực, hàng ngày có thể thử nhịn tiểu theo kế hoạch để rèn luyện bàng quang. Ngoài ra, trước khi điều trị chúng tôi cũng sẽ hướng dẫn chế độ ăn uống; vào ngày nhập viện chúng tôi sẽ thực hiện chuẩn bị đường ruột trước phẫu thuật để làm rỗng thức ăn tích tụ trong ruột, nhằm tránh việc phân và khí trong ruột ảnh hưởng đến sóng siêu âm của HIFU. Vì vậy, việc chuẩn bị đường ruột trước khi phẫu thuật HIFU là rất quan trọng, nhằm nâng cao tính an toàn và hiệu quả điều trị của phẫu thuật HIFU.

 

Trường hợp nào phù hợp tiến hành phẫu thuật HIFU?

  1. Bị u xơ tử cung, bệnh cơ tuyến tử cung
  2. Muốn có thai trong thời gian ngắn
  3. Phụ nữ sắp mãn kinh
  4. Sợ bị dính trong khoang bụng sau mổ
  5. Không muốn để lại sẹo trên bụng
  6. U xơ tử cung tái phát nhiều lần
  7. Sợ gây mê toàn thân có thể cân nhắc liệu pháp HIFU

 

Ưu điểm của HIFU là gì?

  1. Không có vết thương
  2. Phục hồi thể lực nhanh chóng sau phẫu thuật
  3. Không cần gây mê toàn thân
  4. Rút ngắn thời gian cần thiết để mang thai sau phẫu thuật
  5. Không chảy máu, không bị dính sau phẫu thuật
  6. Không có tia bức xạ

 

Nếu không sử dụng HIFU, còn có thể điều trị bằng cách nào?

  1. Điều trị bằng phẫu thuật
  2. Phẫu thuật mở truyền thống
  3. Phẫu thuật nội soi ổ bụng
  4. Phẫu thuật Da Vinci
  5. Phẫu thuật đốt vi sóng
  6. Phẫu thuật nội soi tử cung
  7. Điều trị bằng thuốc: Thuốc uống có thể kèm với thuốc giảm đau, nội tiết tố Androgen, Progesterone hoặc thuốc tránh thai, kết hợp bổ sung viên sắt bổ máu. Tuy nhiên, hầu hết chỉ có tác dụng kiểm soát triệu chứng, nếu triệu chứng nặng vẫn khuyến nghị điều trị bằng phẫu thuật.
Copyright © 2015 CHANG GUNG MEMORIAL HOSPITAL, All Right Reserved.